زمان: عصر یک روز بهاری، سال ۱۳۶۶
مکان: کوچه‌ای پهن و بن‌بست، همه خانه‌ها یک طبقه، به همین جهت پر از نور و آفتاب 

پسرها در حال تفنگ بازی هستند؛ من، راحله و سمیرا پشت وانت‌پیکان جواد آقا، همسایه‌مان نشسته‌ایم و بازی بچه‌ها را رصد می‌کنیم. من سعید را می‌بینم که پشت تیر چراغ برق پنهان شده و هر از گاهی از سنگر خود بیرون می‌آید و تفنگش، یعنی همان تخته‌چوب جعبه میوه که یک سوی آن را نازک‌تر کرده، از سمت پهن‌ترش به سینه می‌چسباند و بر دشمن فرضی‌اش رگبار می‌بندد.
روبه‌روی او علی خود را به در خانه طاهره خانم چسبانده و سر اسلحه‌اش را از درگاهی بیرون داده و گاهی فریاد می‌زند: «یکی‌شون رو زدم!»

بچه‌ها حاضر نیستند دو گروه شوند و به هم شلیک کنند، قبلا این موضوع را بارها مطرح کرده‌‌اند اما هیچ‌کس حاضر نیست عراقی باشد! همه می‌خواهند سرباز ایرانی و رزمنده کشور باشند، به همین جهت قرار شده که دشمن فرضی باشد.

این دشمن اگرچه فرضی است اما کار خود را می‌کند، ناگهان سعید فریاد می‌کشد «آآآآآخ! عراقیا من‌رو زدند». علی برای رسیدن به سعید باید عرض کوچه را طی کند، اسلحه‌اش را به سمت ابتدای کوچه می‌گیرد و در حالی که مثلا بر دشمن رگبار بسته از کمر خم می‌شود و به سوی سعید می‌دود. سعید را بر دوش می‌گیرد، از جوی فاضلاب می‌پرد و از کنار دیوار به سمت وانت می‌آید، من می‌ایستم و سعید را از او تحویل می‌گیرم و می‌گویم: «تو برو بجنگ؛ ما خوبش می‌کنیم!»

ما دخترها هم در این بازی هستیم، ما مثلا پرستاریم؛ من بی‌هیچ وسیله‌ای و البته با وسایل کمک اولیه خیالی دست و پای سعید را باندپیچی می‌کنم و به او دارو می‌دهم و تجویز می‌کنم که استراحت کند. در این بین اسلحه سعید مرتب توجه من را به خود جلب می‌کند. به سعید می‌گویم: «من با تفنگ تو میرم اون پایین ببینم علی خوبه یا نه». تخته را به شکل اسلحه در دست می‌گیرم و از وانت پیاده می‌شوم و پشت تیر چراغ برق پنهان می‌شوم.

در همین حین نفت‌فروش با چرخ‌دستی‌اش وارد کوچه می‌شود، چند نفر از خانم‌های همسایه با او حساب دفتری دارند برای همین می‌ایستد و حساب‌کتاب‌هایش را می‌کند؛ مصطفی که فرماندهی عملیات را هم برعهده دارد، فریاد می‌زند: «یکی از تانک‌هاشون داره میاد جلو، باید بترکونیمش! » من که تحت‌تاثیر ارتباط پسربچه‌ها باهم، علی‌رغم وجود فاصله از هم، قرار گرفته‌ام، فریاد می‌زنم: «من هم بهش تیر می‌زنم.» ناگهان همه چیز به هم می‌ریزد، یک دفعه همه از سنگرهایشان بیرون می‌آیند، انگار که بازی تمام شده باشد، پسربچه‌ها غرغرکنان می‌گویند: «ای بابا! مگه جنگ جای دختراست! تو باید بری پرستاری کنی، دختر که نمی‌جنگه!» برای اینکه بازی ادامه پیدا کند، من مجبور می‌شوم به درون وانت بازگردم.

دایره‌های کبود! یادگاری‌های بازی پینت‌بال

 چند سال پیش وقتی چند تن از دوستان پرشر و شورم پیشنهاد بازی در پینت‌بال را به من دادند، از اینکه در این مبارزه تبعیض جنسیتی وجود ندارد، خوشحال شدم و از آن استقبال کردم. اما وقتی در دقایق اول بازی، چند گلوله به بدنم اصابت کرد و از بازی اخراج شدم، در حالی که هنوز بدنم سرد بود و هیچ آمادگی خاصی برای انجام یک بازی پرتحرک و هیجان را نداشتم و همچنین نمی‌دانستم که باید چه نکاتی را بررسی و ارزیابی کنم و چگونه تصمیم بگیرم، تنها دستاوردم از این بازی، کبودی جای گلوله‌هایی بود که تا دو هفته بعد هم خوب نشد. این شد که به‌عنوان یک خانم ‌انگیزه‌ای برای پیگیری آن پیدا نکردم اما طعم هیجان خاص همان چند دقیقه در ذهنم جاودانه شد!

اما...

اما به گفته رئیس انجمن پینت‌بال ایران، درد جای گلوله در پینت‌بال موجب افزایش هیجان در این بازی می‌شود زیرا بازیکن برای نجات و فرار از این درد، استراتژی جدیدی را طراحی می‌کند. فرآیند فرار از برخورد گلوله موجب ترشح آدرنالین در بدن می‌شود. پینت‌بال تنها ورزش دنیاست که در تمام طول مدت بازی در بدن بازیکن آدرنالین ترشح می‌شود، در حالی که پای او بر زمین است و هیچ خطر جانی‌ای وی را تهدید نمی‌کند.

این درحالی است که در ورزش‌هایی مثل سقوط آزاد با چتر یا پرش با موتور از روی موانع و... که در طول انجام آنها هورمون آدرنالین ترشح می‌شود حتما درصدی از تهدید و خطر وجود دارد. 

همین اتفاق یعنی ترشح ناخودآگاه هورمون آدرنالین در بدن، یکی از مهم‌ترین دلایلی است که بازیکن آماتور را به بازی دوباره در پینت‌بال ترغیب می‌کند و به او برای حضور دوباره در زمین ‌انگیزه می‌بخشد. 

هیجان تجربه‌شده در این بازی آنچنان دلچسب و شیرین است که تحمل درد ناشی از اصابت گلوله را برای او لذت‌بخش می‌کند. کما اینکه محل اصابت گلوله روی بدن در صورتی کبود و دردناک می‌شود که گلوله از فاصله کمتر از سه متر شلیک شده باشد. برای جلوگیری از این آسیب‌دیدگی نیز از بازیکنان خواسته می‌شود که در فاصله کمتر از سه متر حریف خود را مجبور به تسلیم کرده و از زمین اخراج کنند و به او گلوله شلیک نکنند.

پینت‌بال: شطرنج زنده

پینت‌بال ورزشی نو و پرهیجان است. ورزشی بر پایه دوومیدانی و نزدیک به تیراندازی است و از آنجا که به تفکر استراتژی نیاز دارد به آن شطرنج زنده هم می‌گویند. افراد در رده‌های سنی مختلف قادر به انجام آن هستند، فقط کافی است که قدرت دویدن، فکر کردن سریع و استفاده از تفنگ یا مارکر (نشانه‌رو) را داشته باشند.

پینت‌بال ورزشی تیمی شامل ۵ یا ۷ نفر بازیکن است؛ موضوع بازی حمله به تیم مقابل و تسخیر پرچم آن تیم در حین محافظت از پرچم تیم خودی است؛ در عین حال باید بازیکنان تیم مقابل با شلیک گلوله‌‌های رنگی از زمین حذف شوند. هر بازیکن در این بازی مجهز به اسلحه ویژه‌ای به نام مارکر (در اصطلاح تفنگ)، گلوله‌های رنگی ژلاتینی، ماسک صورت و تجهیزات دیگری نظیر دستکش، پوشش گردن، لباس فرم و کفش مناسب جهت بازی است و در حین بازی با استفاده از تفنگ و شلیک گلوله‌ها نسبت به حذف بازیکنان تیم حریف و فتح پرچم اقدام می‌کند. البته در مسابقات غیررسمی ممکن است اهداف مختلفی طراحی و بازی شود و این همان انعطاف موجود در این بازی و عامل ایجاد هیجان در ورزش پینت‌بال است.

سطوح مختلف بازی

ورزش پینت‌بال در سه سطح تفریحی، سناریویی و قهرمانی و در فرمت رسمی و غیررسمی انجام می‌شود. در بازی تفریحی، داشتن تجربه قبلی برای بازیکن ضرورت ندارد و هر شخص آماتوری می‌تواند در آن بازی کند. گروه‌های دوستی و خانوادگی برای سرگرمی و ایجاد ساعتی خوش و خاطراتی ماندگار از این سطح استقبال خوبی دارند.

در سطح سناریو هر بازیکن ملزم است با اعضای تیم خود و قابلیت‌های آنان حداقل آشنایی‌ها را داشته باشد و در مورد انتخاب سناریو یا نحوه اجرای آن و نیز نقاط ضعف تیم مقابل به تبادل اطلاعات بپردازد. تفنگ‌های پینت‌بال در این سطح مانند سطح تفریحی، نیمه‌اتوماتیک و تک‌تیرانداز هستند و قابلیت شلیک دو گلوله در ثانیه را دارند.

پینت‌بال در سطح قهرمانی دارای مقررات ویژه‌ای است. در این سطح هر فردی برای شرکت در مسابقات تیم باید حتما از سوی یک باشگاه پینت‌بال معرفی شده باشد. تفنگ‌ها در این سطح تمام‌اتوماتیک هستند و قابلیت شلیک ۱۳ گلوله در ثانیه به صورت رگبار را دارند. در چند سال اخیر انجمن پینت‌بال ایران برای حصول نتیجه بهتر از فرآیند بازی، مقرراتی را در سطح قهرمانی وضع و آن را با نام Iball (ویژه ایران) ثبت کرده است. در این سطح، بازی در ۱۵ دقیقه انجام می‌شود؛ البته پس از هر امتیازگیری دو دقیقه زمان برای استراحت، مشورت یا تعویض زمین در نظر گرفته شده که جزو زمان بازی محسوب نمی‌شود.

سناریوی دو پرچم از سناریوهای پرطرفدار در بازی پینت‌بال است که در همه سطوح تفریحی، سناریویی و قهرمانی از اجرای آن استقبال می‌شود. در فرمت قهرمانی به جای پرچم، دکمه‌ای برای به صدا درآوردن زنگ در نظر گرفته می‌شود و بازیکن برای به صدا درآوردن زنگ تیم حریف تلاش می‌کند. معمولا این زنگ زمانی به صدا درمی‌آید که همه بازیکنان حریف گلوله رنگی خورده و از زمین خارج شده باشند. استراتژی و مدیریت تیم زمانی مشهود می‌شود که با وجود حضور بازیکنان حریف در زمین، اعضای تیم بتوانند زنگ تیم مقابل را به صدا درآورند.

پرورش فکر و روح و ترویج روحیه فرماندهی و فرمان‌پذیری گروهی

روش امتیازدهی بازی نیز با توجه به نوع سناریوی انتخابی و حتی تعداد نفرات شرکت‌کننده در بازی متفاوت است و در بازی‌های غیررسمی می‌تواند کاملا توافقی انجام گیرد. ورزش پینت‌بال در افزایش قابلیت‌های جسمانی، چابکی، انعطاف، تعادل، هماهنگی، استقامت، سرعت و همچنین آرامش روحی و روانی بسیار مثمرثمر است. نکته بسیار مهم در این ورزش پرهیجان که در هیچ ورزش گروهی دیگر دیده نمی‌شود، پرورش فکری و روحی بازیکنان است، به‌گونه‌ای که نهایت روحیه همکاری، فرماندهی و فرمان‌پذیری گروهی، مشارکت در طراحی و توجیه سناریو، تاکتیک و استراتژی گروهی در این ورزش مشهود است و برخلاف ورزش‌های دیگر که اساسا بازیکنان ضمن کارگروهی، بیشتر به مطرح کردن خود می‌پردازند، در پینت‌بال بازیکنان با درک فرهنگ ایثار و ازخودگذشتگی با به خطر انداختن و حذف خود، فقط به پیروزی و افتخار گروه می‌اندیشند.

هر راند بازی پینت‌بال به سرعت به پایان می‌رسد. به صورت استاندارد زمان هر بازی ۱۵ یا ۲۰ دقیقه است ولی به ندرت پایان یک دور به ۱۵ دقیقه می‌انجامد. هنگام اجرای بازی‌، بازیکنان مدتی را برای استراحت و چک کردن وسایل خود و در صورت نیاز خرید تعداد بیشتر توپ رنگی (پینت‌بال) و همچنین خوردن، آشامیدن و تحلیل عملکرد یکدیگر در طول سناریو می‌گذرانند.

 در پینت‌بال گاهی تغییر تاکتیک یا حتی استراتژی اولیه باید به سرعت انجام شود، چراکه حذف یک یا دو بازیکن می‌تواند آرایش کلی میدان را دگرگون کند. در این ورزش تمام بازیکنان باید به سرعت اطلاعات به دست آمده را با هم تبادل کنند. از آنجا که میدان بازی وسیع است و یک بازیکن توان رصد کل زمین را ندارد، در هر راند بازی یک فرمانده برای مدیریت تیم از سوی افراد تیم معرفی می‌شود؛ همکاری و هماهنگی افراد با یکدیگر در این بازی می‌تواند نویدبخش پیروزی باشد.

یکی از تجربیات بازیکنان در این ورزش قرار گرفتن در مقابل دشمنی است که تمام اراده خود را برای هدف قرار دادن آنها با گلوله رنگی جمع کرده است. این در حالی است که بازیکن می‌تواند به‌طور متقابل همراه با تمرکز و سرعت در تصمیم‌گیری او را هدف قرار داده و خود را نجات دهد. همچنین نگران این مساله نباشد که اصابت تیرهای او به کسی آسیب برساند. این ورزش فکری و سرعتی موجب تقویت هوش لحظه‌ای و قدرت تصمیم‌گیری در لحظات پرمخاطره می‌شود زیرا بازیکن به تدریج می‌آموزد که عواقب تصمیمات خود را ارزیابی کند؛ به میزان تاثیرگذاری بازی خودش بر بازی هم‌تیمی‌هایش و بالعکس اشراف پیدا کرده و اصلاحات و تغییرات کلی را با سرعت بیشتری اعمال می‌کند.

ورزش پینت‌بال فرصت و امکان رقابت بین افرادی با پیش‌زمینه‌های اجتماعی و تخصصی متفاوت را ایجاد می‌کند. بازیکن در این بازی می‌تواند با موفقیت حمله یا دفاع کند، راه برود یا بدود، مخفی شود یا از مخفیگاه بیرون بیاید، مقابله کند یا از مقابله اجتناب کند. در هر صورت هنگامی که به فکر موقعیت و مکان فعلی خود است باید حرکت بعدی خود و همچنین حرکت بعدی تیم رقیب را پیش‌بینی کند.

پینت‌بال؛ ایمن و بی‌خطر

تا هنگامی که موارد ایمنی بازی پینت‌بال رعایت شود این بازی بسیار ایمن است. کلاه ایمنی (یا ماسک برای محافظت از صورت و چشم‌ها)، پوشش گردنی و جلیقه ضخیم نقاط حساس بدن را در مقابل برخورد گلوله‌ها محافظت می‌کند. هر بازیکن علاوه‌بر اینکه موظف است از لباس فرم نسبتا ضخیم و دستکش استفاده کند، می‌تواند از باشگاهی که در آن بازی می‌کند تقاضای زانوبند و آرنج‌بند نیز کند. 

مادامی‌که بازیکن در زمین بازی و محیط مجاز تیراندازی حضور دارد باید از لباس‌ها و پوشش‌های مخصوص استفاده کند. نتایج شرکت‌های بیمه‌ای نشان می‌دهد پینت‌بال از گلف، تنیس، شنا و بسیاری از ورزش‌های مرسوم دیگر دنیا بی‌خطرتر است. همچنین داوران در زمین بازی، مسوولان ایمنی و قوانین بازی هستند. هرگونه برخورد فیزیکی در طول بازی ممنوع است و بازیکن خاطی از بازی اخراج می‌شود و حتی امکان اخراج و محرومیت کلی از بازی را نیز در پی دارد.

چیدمان موانع و سنگرها برای پناه گرفتن پشت‌ آنها در زمین بازی می‌تواند به نسبت نوع سناریو متفاوت باشد. زمین می‌تواند شامل بسیاری از موانع طبیعی یا مصنوعی باشد که می‌توان آنها را به صورت یک محیط خاص جنگلی یا شهری درآورد یا حتی می‌تواند شامل محتوایی تاریخی باشد. میدان‌های کوچک‌تر مانند زمین‌های مسابقات می‌تواند شامل موانع و سنگرهایی به صورت باد کردنی باشند.

 در حال حاضر این ورزش در بسیاری از کشور‌های جهان برای ورزیده کردن رسته‌های پیاده نیروهای نظامی و انتظامی به کار گرفته می‌شود و نیروهای مخصوص و یگان‌های ویژه نیروی انتظامی از آن در جهت تقویت پرسنل و تصحیح اشکالات موجود در طرح‌های عملیاتی مانند رهایی گروگان و مقابله با جنایتکاران استفاده می‌کنند. این کار موجب می‌شود پرسنل مربوطه همانند یک عملیات واقعی در معرض ترشح هورمون آدرنالین و استرس‌های ناشی از عملیات فشرده قرار گرفته و با کنترل اعصاب و تقویت قوای تصمیم‌گیری روش‌های موثرتری را در عملیات واقعی به کار گیرند.

سناریو؛ نقشه بازی

سناریو، نقشه یا داستانی است که بازی براساس آن شکل می‌گیرد و خط‌مشی بازی در زمین به وسیله آن مشخص می‌شود. در این بازی سناریوهای زیادی را می‌توان طراحی کرد، حتی بازیکنان براساس خاطرات مشترک خود یا ویژگی‌های شخصیتی‌شان می‌توانند سناریوی خاصی را برای خود بسازند.

از سناریوهای معروف می‌توان به سناریوهای حذفی، از بین بردن فرمانده، تسخیر پرچم، سرعتی دفاع از دژ، تسلیم، بیست گلوله، حمله به یگان جلودار، مبارزه تن به تن (دوئل)، ویرانگر، شکار آهو، تجسس، جنگ کلاسیک، اسرای جنگی، جبران شکست اولیه، آتش‌بار، تجدید قوا، غنایم جنگی، رهایی گروگان، خیانت، برچسب زدن، بازی غایب شدنک، حمل مجروحین و تک تیرانداز اشاره کرد. هدف و نحوه اجرای برخی از سناریوها در ادامه تشریح می‌شود.

فتح پرچم: هدف آوردن پرچم تیم مقابل به قلعه خودی یا حذف تیم مقابل است. در این سناریو هر یک از دو تیم یک پرچم و یک مقر دارند و هر تیم باید پرچم تیم مقابل را برداشته و به مقر خود منتقل کند.

پرچم وسط: موضوع بازی بازگرداندن پرچم وسط به قلعه خودی یا حذف تیم مقابل است؛ در این سناریو هر تیم دارای یک قلعه بدون پرچم است و یک پرچم در وسط خط مستقیم میان دو قلعه است که باید هر تیم آن را گرفته و به قلعه تیم مقابل ببرد.

 روباه و شکارچی: هدف حذف تیم مقابل است؛ در این سناریو دو تیم روباه و شکارچی وجود دارد. در آغاز بازی چند دقیقه وقت برای شروع و جایگیری به تیم روباه داده می‌شود. سپس شکارچیان باید روباه‌ها را شکار کنند.

 تک‌تیرانداز: هدف حذف تیم مقابل است؛ در این سناریو یک یا دو تک‌تیرانداز وجود دارد. هر کدام از تک‌تیراندازها ۱۰۰ گلوله دارند. هر کس که بتواند آنها را مورد هدف قرار دهد ۱۰ گلوله می‌گیرد.
 انتقام: در این سناریو ۳۰ دقیقه وقت بازی در نظر گرفته می‌شود و تمام بازیکنان به تیم‌های سه نفره تقسیم می‌شوند. هر تیم با اختلاف پنج دقیقه بدون شلیک گلوله وارد زمین می‌شود. بعد از تمام شدن تیم‌ها بازی شروع می‌شود. تیمی برنده است که زنده بماند. هر گاه یکی از بازیکنان حذف شود به محل ورودی می‌رود و در موقعی که دو نفر در محل ورودی باشند به‌عنوان یک تیم جدید وارد زمین می‌شوند.

شکار تخم‌مرغ: هدف حذف دیگر بازیکنان است؛ در این سناریو هیچ تیمی وجود ندارد. هر نفر به‌طور مستقل عمل می‌کند. هیچ‌یک از بازیکنان در ابتدا گلوله ندارند و در داخل زمین چندین تخم‌مرغ حاوی تعدادی گلوله وجود دارد. هرکس می‌تواند تخم‌مرغ‌ها را پیدا کرده سپس دیگران را حذف کند.

 فرمانده: هدف حذف بازیکن یا تیم است. هر یک از دو تیم یک نفر را به‌عنوان فرمانده انتخاب می‌کنند و پوشش فرماندهان باید از بقیه متفاوت باشد. بازیکنان باید مواظب فرمانده یا هر چیزی باشند. یکی از دو مورد زیر باعث برد تیم می‌شود؛ یا باید فرمانده خود را از قرارگاه خودی تا قرارگاه تیم مقابل اسکورت کنید یا فرمانده تیم مقابل را حذف کنید.

 چهار پرچم: هدف بازگرداندن پرچم مورد نظر به قرارگاه خودی است؛ چهار تیم هر کدام یک پرچم دارند و محل قرار‌گیری پرچم‌ها باید به شکل یک مربع باشد که بین آنها فاصله مناسبی باشد. داور دارای چهار کارت مشابه با نام‌های یک، دو، سه و چهار است که هر یک نماد یکی از پرچم‌هاست. داور به هر تیم یک کارت می‌دهد و تیم‌های دیگر نباید کارت تیم دیگر را بدانند. سپس هر چهار تیم در محل خود قرار می‌گیرند و بازی شروع می‌شود. هر تیمی باید پرچم مربوط با شماره کارت مرتبط را بردارد و در هر قرارگاه باید یک داور یا بوق برای اعلام پایان بازی موجود باشد.

 دفاع از قلعه: هدف حذف تیم است؛ یکی از دو تیم از یک قلعه یا ساختمان محافظت می‌کند و تیم دیگر باید آن تیم را حذف کند.

 سپر آهنی: هدف حذف بازیکن یا فتح پرچم است؛ دو تیم حریف باید یکدیگر را حذف یا پرچم را به قلعه خود برگردانند. موضوع جدا‌کننده این بازی از بازی‌های دیگر این است که هر بازیکن یک سپر دارد و اگر تیر به سپر برخورد کند بازیکن حذف نمی‌شود اما اگر سپر چندین بار مورد اصابت قرار بگیرد و رنگی شود بازیکن باید سپر را کنار گذاشته و بدون سپر به بازی ادامه دهد.

جنگ کلاسیک: هدف حذف یا فتح پرچم است؛ موضوعی که جنگ کلاسیک را متمایز می‌سازد این است که بازیکنان ‌هاپر یا مخزن تیر ندارند و باید تیرها را تک‌تک در تفنگ قرار دهند.

 رئیس‌جمهور: هدف حذف رئیس‌جمهور است؛ یک بازی چهار نفره که در آن یک نفر به‌عنوان رئیس‌جمهور لباسی متمایز می‌پوشد وبدون سلاح وارد بازی می‌شود. یک نفر به‌عنوان تک‌تیرانداز باید رئیس‌جمهور را حذف کند. دو نفر دیگر محافظان رئیس‌جمهور هستند که باید از رئیس‌جمهور محافظت کنند و تک‌تیرانداز را حذف کنند. بازی با حذف رئیس‌جمهور یا تک‌تیرانداز تمام می‌شود.

بلک جک: هدف حذف بازیکن یا فتح پرچم است؛ این سناریو همان بازی ساده است با این تفاوت که هر بازیکن فقط ۲۱ گلوله دارد.

بازی ادامه‌دار: هدف حمل پرچم به طرف دیگر زمین است؛ این سناریو روی یک جاده طویل بازی می‌شود و هر دو تیم از یک طرف جاده بازی را آغاز می‌کنند. یک پرچم در مرکز جاده قرار دارد. مهم این است که پرچم نباید از جاده خارج شود. اگر بازیکنی که حامل پرچم است نیاز به پناه گرفتن داشته باشد باید پرچم را روی جاده انداخته و سپس به کنار رفته و پناه بگیرد.

 خودکشی: هدف به دست آوردن بیشترین پرچم است؛ در این سناریو هر بازیکن به‌طور مستقل عمل می‌کند و باید بیشترین تعداد پرچم را در طول ۳۰ دقیقه به دست بیاورد. اگر بیشتر از پنج بازیکن در زمین باشند باید دو پرچم کمتر وجود داشته باشد و اگر کمتر از پنج بازیکن در زمین باشند باید دو پرچم بیشتر وجود داشته باشد.

معما: هدف حل کردن معما یا حذف تیم است. به‌طور معمول به دو تیم تقسیم می‌شوند. در روز قبل از بازی یک نفر بی‌طرف به زمین رفته و سه نقشه ساده از زمین می‌کشد. او باید محل‌های مشخص زمین را تعیین کند (مانند سنگ‌ها، درخت‌ها و...). از هر کدام یک کپی تهیه می‌کند و در مجموع شش نقشه داریم. سپس قسمت‌هایی را در دو بطری با رنگ جداگانه قرار می‌دهد. هر کدام برای یک تیم و آنها را در محل مشخص در زمین قرار می‌دهد همچنین در هر بطری نقشه‌های بعدی برای پیدا کردن قسمت‌های بعدی معماست. آخرین محل مشخص فقط یک قوطی دارد و فقط یک قسمت معما در آن است. اولین تیمی که پازل را حل کند برنده است.

حاکم تپه: هدف حذف تیم مقابل است؛ یک تیم از بالای تپه بازی را شروع می‌کند و نسبت به تیم دیگر در پایین تپه برتری دارد، تیمی که در بالای تپه است باید به‌طور دستی تیر‌ها را در تفنگ قرار دهد. و بازیکنان تیم در پایین تپه هر کدام ۳۰ گلوله دارند اما می‌توانند از ‌هاپر استفاده کنند. هدف برای تیم پایین، رسیدن یکی از بازیکنان به بالای تپه قبل از حذف کامل تیم است و باید تمام تیم بالای تپه را حذف کنند. بازیکنان بالای تپه باید از این کار جلو‌گیری کنند.

 سوپرمن: هدف حذف تیم است. در سناریوی سوپرمن یک نفر ترجیحا با جلیقه ضدگلوله و تفنگ اتوماتیک ۵ دقیقه وقت دارد تا هر کجا که می‌خواهد برود. سپس بقیه بازیکنان سعی در حذف سوپرمن دارند که تنها راه حذف سوپرمن تسخیر و نگه‌داشتن پرچم او برای مدت زمان معلوم است.

 گروگان: هدف حذف تیم یا نجات گروگان است. یک تیم به‌عنوان تروریست از یک قلعه که در آن یک نفر بدون سلاح به‌عنوان گروگان نگه‌ داشته می‌شود باید محافظت کند. تروریست‌ها نمی‌توانند قلعه را ترک کنند و باید تیم دیگر به‌عنوان نیروی اطلاعاتی یا پلیس برای نجات گروگان عمل کنند. تروریست‌ها حق شلیک به گروگان را ندارند، همچنین تیم مقابل برای نجات گروگان باید او را لمس کرده و سپس او آزاد حساب می‌شود. گروه نجات در صورتی برنده است که گروگان را آزاد یا تروریست‌ها را حذف کند و تیم تروریست در صورتی برنده است که گروه نجات را حذف کند یا گروگان توسط گروه نجات مورد اصابت قرار بگیرد.

 غارتگر: هدف حذف تیم است. این سناریو با تقسیم افراد به دو تیم که تعداد یکی، دو برابر دیگری است شروع می‌شود. تیم با افراد کمتر، غارتگر و تیم با افراد بیشتر کاروان است. هر گاه یکی از غارتگران مورد اصابت قرار بگیرد حذف می‌شود و هر گاه یکی از کاروانیان مورد اصابت قرار بگیرد غارتگر می‌شود. تیمی که تا آخر باقی بماند برنده است.

پرچم‌فروشی: هدف تسخیر تمام پرچم‌هاست. هر بازیکن با یک پرچم روی بدن و دو پرچم روی محل در نظر گرفته شده برای شروع، بازی را شروع می‌کند. هر بازیکن برای خودش بازی می‌کند و باید بازیکنان دیگر را مورد هدف قرار داده و سعی در تسخیر پرچم آنها داشته باشد.

وقتی بازیکن مورد اصابت قرار بگیرد باید پرچم خود را به شخصی که او را هدف قرار داده بدهد و مجددا به محل شروع بازی برگشته و بازی خود را دوباره شروع کند. وقتی بازیکنی دیگر پرچمی برایش باقی نماند باید بازی را ترک کند. وقتی بازیکنی که دارای تعداد زیادی پرچم است مورد هدف قرار می‌گیرد باید تمام پرچم‌های خود را به بازیکن هدف قراردهنده بدهد. بازیکنی که تمام پرچم‌ها را دارد برنده بازی است.

 کشتارگاه: هدف حذف تیم است. دو تیم در این سناریو با هم بازی می‌کنند. یک تیم بدون سلاح است و تیم دیگر به تعداد دلخواه می‌تواند گلوله تهیه کند. تیم غیرمسلح سعی می‌کند تا با حداقل تعداد یار حذف شده، خود را به طرف دیگر میدان برساند. تیم مسلح باید خود را در سر راه تیم غیرمسلح قرار داده و از عبور آنها جلوگیری کند. هرگاه که تیم غیرمسلح بتواند خود را به طرف دیگر زمین برساند یا کاملا حذف شود، تیم‌ها جا را عوض می‌کنند. در این سناریو باید تعداد بازیکنان هر دو تیم با هم برابر باشند.

 فرمانده: هدف حذف یک شخص مشخص است. بسته به تعداد بازیکنان یک یا دو نفر به‌عنوان تک‌تیرانداز مشخص می‌شوند و مابقی در زمین پنهان می‌شوند. یک نفر به‌عنوان فرمانده مشخص می‌شود که غیرمسلح است یا حداکثر یکی، دو گلوله دارد و مابقی محافظان او هستند. تک‌تیراندازها باید فرمانده را مورد هدف قرار دهند و محافظان باید فرمانده را به محل بی‌خطری منتقل کنند.

صندلی: هدف مورد اصابت قرار نگرفتن است. یک صندلی در میان زمین قرار دارد. هر بازیکنی که بتواند قبل از حذف شدن روی صندلی بنشیند برنده است. البته بازیکنان باید بازی را از کناره‌های زمین آغاز کنند.

گلادیاتور: هدف حذف یا انجام کار پیش‌بینی شده است. یک بازیکن به‌عنوان شلیک‌کننده انتخاب می‌شود و محلی بالاتر را برای خود انتخاب می‌کند. بقیه بازیکنان باید در طول زمین بدوند و فقط شلیک‌کننده تفنگ دارد. بازیکنان فقط می‌توانند به موازات شلیک‌کننده حرکت کنند و شلیک‌کننده فقط می‌تواند از تفنگ نیمه اتومات استفاده کند. هر بازیکنی که بتواند بدون مورد اصابت قرار گرفتن به طرف دیگر زمین برسد برنده شده و شلیک‌کننده بعدی می‌شود.

 دوئل: این سناریو یک دوئل برای دو نفر است. هر بازیکن دو گلوله دارد؛ یکی در تفنگ و دیگری در جیب. بازیکنان پشت به پشت یکدیگر می‌ایستند. بین ۱۰ تا ۱۵ قدم از یکدیگر فاصله می‌گیرند (از قبل مشخص می‌کنند) و سپس در یک لحظه برگشته و به هم شلیک می‌کنند. اگر می‌خواهید بیشتر راجع به این سناریو بدانید به فیلم‌های وسترن مراجعه کنید!

امدادگر: دو تیم با تعداد بازیکن مساوی در این سناریو بازی می‌کنند و برای هر ۵ بازیکن یک امدادگر لازم است. امدادگر با پوشیدن لباس جداگانه یا بازوبند یا کلاه از بقیه متمایز می‌شود. امدادگر احتیاجی به حمل اسلحه ندارد. وقتی بازی شروع می‌شود هر تیم باید تیم دیگر را حذف کند. هرکس که مورد اصابت قرار می‌گیرد در محل خود باقی مانده و تقاضای یک امدادگر می‌کند. امدادگر یک بازوبند به دور بازوی او می‌بندد و رنگ را از روی لباس او پاک می‌کند و او می‌تواند به بازی برگردد. هرکس فقط دوبار می‌تواند به بازی برگردد و اگر امدادگر مورد هدف قرار بگیرد نمی‌تواند به بازی برگردد.

 کلکسیونر: هدف فتح پرچم است. هر تیم شامل ۱۰ نفر و هر تیم دارای یک قلعه است. ۳۰ پرچم وجود دارد و بازی از دو انتهای زمین شروع می‌شود. وقتی اولین شیپور به صدا درآمد هر تیم باید به دو دسته تقسیم شود؛ یک دسته به سمت محل پرچم‌ها حرکت کرده و شروع به جمع‌آوری پرچم‌ها می‌کند. ۲ دقیقه بعد مجددا شیپور به صدا در می‌آید و بقیه به دنبال پرچم‌ها می‌روند. هر بازیکنی که مورد هدف قرار بگیرد باید پرچم را در محل انداخته و به محل شروع بازی برگردد. در این سناریو هیچ محدودیتی برای مورد اصابت قرار گرفتن وجود ندارد. تیمی برنده است که سریع‌تر ۳۰ پرچم را جمع‌آوری کند.

آنچه گفته شد تشریح تعدادی از سناریوهاست. در هر یک از سناریو‌ها نکات برجسته تاکتیکی وجود دارد که بازیکنان با تفکر و تمرین بیشتر این نکات را خواهند یافت. این رشته ورزشی را می‌توان در فرم‌های مختلف و به قولی با سناریو‌های متفاوت بازی کرد. اما این انعطاف هیچ‌گاه باعث زیر پاگذاشتن اصول اولیه بازی که احترا م به حقوق دیگران و سلامتی ورزشکاران است نمی‌شود.

پینت‌بال در ایران؛ رو به پیشرفت و فراگیری

 ورزش پینت‌بال به همت حمید نیک‌پور از سال ۱۳۸۲ زیر نظر فدراسیون ورزش‌های همگانی فعالیت خود را آغاز کرد. نخستین باشگاه پینت‌بال در ایران با نام پینت‌بال متریکس به همت وی در مجموعه ورزشی انقلاب ساخته شد که بزرگ‌ترین پینت‌بال سر پوشیده جهان نیز هست. با احداث باشگاه پینت‌بال توچال در سال ۱۳۸۴، به‌عنوان اولین زمین مسابقاتی در ایران، شرایط برای حضور تیم کشورمان در رقابت‌های آسیایی فراهم شد.

پینت‌بال در ایران طرفداران بسیاری دارد و طی سال‌های گذشته در سطح حرفه‌ای بسیار پیشرفت داشته است؛ به‌طوری که لیگ حرفه‌ای این ورزش در ایران از سال ۱۳۸۸ تاسیس شده و تیم داتیس از ایران به‌عنوان تیم ملی ۴ دوره قهرمان آسیا شده است و در مسابقات بین قاره‌ای که در فرانسه برگزار شد نیز توانست به مقام پنجم دست پیدا کند. آخرین قهرمانی تیم ملی ایران در سال ۲۰۱۱، جام ملل، مقام اول آسیا و نیز جام اخلاق و مرام را به ارمغان آورد.
حمید نیک‌پور، بیش از ۱۵ سال پیش در حالی که در یکی از دانشگاه‌های آمریکا مشغول تحصیل در رشته مدیریت بود به عضویت تیم پینت‌بال دانشگاه درآمد. وی در بازگشت به ایران تلاش خود برای معرفی این ورزش و تشکیل انجمن را آغاز کرد و با حمایت مدیریت مجموعه ورزشی انقلاب به ساخت اولین باشگاه پینت بال پرداخت.
با تلاش علاقه‌مندان به این ورزش هم‌اکنون ۷۵ باشگاه ورزشی پینت‌بال در سطح ۱۶ استان در ایران فعالیت دارند که در این بین استان‌های اصفهان، آذربایجان شرقی و خوزستان از فعالیت چشمگیری برخوردار هستند.

پینت‌بال دانشگاهی؛ سرگرمی و هیجان در دوران فراغت از مسوولیت

در جلسه‌ای که به‌منظور کسب اطلاعات جامع‌تر در مورد این ورزش با حضور حمید نیک‌پور رئیس انجمن لیلا نیام نایب‌رئیس انجمن و مسوول امور بانوان این ورزش و اصغر موسوی دبیر انجمن پینت‌بال، در محل انجمن در فدراسیون ورزش‌های همگانی برگزار شد، حمید نیک‌پور اظهار کرد: در حالی که ورزش پینت‌بال در دانشگاه‌های سراسر دنیا از استقبال خوبی برخوردار است و تنها در کشور آمریکا بیش از ۳۰۰ تیم دانشگاهی در این حوزه فعال هستند، اما تاکنون در کشورمان شرایط برای حضور پررنگ دانشجویان در عرصه حرفه‌ای این ورزش فراهم نشده است. وی گفت: ما در انجمن پینت‌بال بستر اولیه این حضور را آماده کرده‌ایم؛ از آنجا که هنوز تفاهم رسمی میان انجمن پینت‌بال و امور ورزشی دانشگاه‌ها رخ نداده است، دانشجویان علاقه‌مند به این ورزش می‌توانند با تشکیل تیم در گروه‌های دوستی خود برای شرکت در مسابقات اقدام به ثبت‌نام کنند.

برای تجربه لذت و هیجان این بازی گروهی فقط یک جفت کفش کتانی به همراه داشته باشید!
نیک‌پور به برگزاری مسابقات آزاد پینت‌بال در اواخر مهرماه اشاره کرد و گفت: جام میرزاکوچک‌خان جنگلی که به صورت اوپن(باز)، ۲۶ مهرماه در رشت برگزار می‌شود می‌تواند میزبان دانشجویان علاقه‌مند در سطوح آماتور و حرفه‌ای باشد. شرایط اسکان و پذیرایی داوطلبان شرکت در این مسابقات فراهم می‌شود و دانشجویان می‌توانند با داشتن معرفی‌نامه از سوی دانشگاه، به‌طوری که بازیکنان تیم در آن معرفی شده باشند، به انجمن پینت‌بال ایران واقع در مجموعه ورزشی انقلاب تهران مراجعه کنند یا از طریق سامانه اینترنتی paintball. ir با انجمن مرتبط شوند. برای شرکت در این مسابقات تجهیزات بازی از سوی انجمن تهیه می‌شود و شرکت‌کنندگان لازم است فقط کفش کتانی خود را به همراه داشته باشند.
لیلا نیام، نایب‌رئیس انجمن پینت‌بال ایران و مسوول امور بانوان در انجمن، دارای سابقه مربیگری و داوری در رشته‌های ایروبیک، آمادگی جسمانی، تیراندازی با اسلحه و کمان، دارت، کمان‌گیری روی اسب و پینت‌بال است. وی به فعالیت دوباره بانوان پس از شش سال سکوت در ورزش پینت‌بال از سال ۹۰ اشاره کرد و گفت: خانم‌های علاقه‌مند به ورزش پینت‌بال با وجود محدودیت‌ها و مشکلات مضاعف برای بانوان در این ورزش، هم‌پای آقایان در حال فعالیت هستند. هم‌اکنون در ۱۰ استان کشور تیم‌های فعال بانوان به‌طور مستمر فعالیت دارند و برای مسابقات لیگ بانوان آماده می‌شوند.
وی تصریح کرد: اگرچه حضور بانوان و علاقه‌مندی آنها در این عرصه چشمگیر است اما همین مقدار سازماندهی و حضور در این عرصه با حمایت مستقیم تیم‌های آقایان انجام شده است. به‌طوری که در برخی موارد با هماهنگی انجمن، تیم‌های باسابقه آقایان برای حمایت از فعالیت بانوان در این عرصه، حتی تجهیزات خود شامل وسایل ایمنی و مارکرهایشان را در اختیار بانوان قرار داده‌اند.